Chúng ta thường thấy, sau khi bị thường da thường để lại vết thâm mà rất lâu sau đó mới mờ đi. Hoặc khi bạn bị viêm da do kích ứng nội dinh hoặc tác động ngoài sinh thường để lại thâm nám. Vậy tại sao sau khi viêm da, tổn thương da lại hình thành thâm nám như vậy? Cơ chế như thế nào?
Hiểu về viêm và tổn thương da
Giống như bất kỳ bộ phận nào khác trên cơ thể bạn, làn da của bạn có thể tham gia vào các phản ứng miễn dịch. Viêm da thường khiến phát ban hình thành. Viêm là một đáp ứng bảo vệ cơ thể của hệ miễn dịch trước sự tấn công của một tác nhân bên ngoài (vi sinh vật, tác nhân hóa, lý) hoặc của tác nhân bên trong. Quá trình viêm thường kèm theo các triệu chứng sưng, nóng, đỏ và đau, do các mạch máu giãn nở, đưa nhiều máu đến nơi tổn thương. Các bạch cầu cũng theo mạch máu xâm nhập vào mô, tiết các chất prostaglandin, cytokine nhằm tiêu diệt hoặc trung hòa các tác nhân gây tổn thương.
Một số nguyên nhân gây viêm da là
- Rối loạn chức năng hệ thống miễn dịch : Đôi khi hệ thống miễn dịch của bạn có thể không hoạt động đúng và có thể hướng phản ứng miễn dịch đến các mô khỏe mạnh bình thường, chẳng hạn như bệnh vẩy nến.
- Dị ứng : Khi hệ thống miễn dịch của bạn gặp một vài xúc tác bên ngoài và phản ứng thái quá, nó có thể gây ra phản ứng dị ứng, trong một số trường hợp có thể gây viêm da.
- Nhiễm vi khuẩn, virus hoặc nấm
- Nhạy cảm với ánh nắng
- Nhiệt : Phản ứng da với nhiệt có thể gây phát ban nhiệt. Điều này xảy ra khi mồ hôi bị mắc kẹt trong lỗ chân lông của bạn, gây kích ứng và phát ban.
- Yếu tố khác : di truyền , ….
Cơ chế hình thành thâm nám do viêm, tổn thương da
Sự viêm, tổn thương da gây ra sự phá hủy DNA của da. Từ đó kích hoạt gen p53.
Gen p53 bị kích hoạt sẽ dẫn đến:
– Thứ nhất : Kích thích sản xuất POMC (proopiomelaocortin) – đóng vai trò tiền chất, nó sẽ phân cắt thành MSH (melanocyte-Stimulating Hormone) – đóng vai trò là hormone --> (b) thúc đẩy sự trưởng thành các tế bào sắc tố (melanocyte) còn non + kích thích chúng tổng hợp sắc tố (melanin) và phân bố đều sắc tố lên bề mặt da
– Thứ hai : Kích thích sao mã, sao chép gen Tyrosinase – đóng vai trò là men trong các quá trình chuyển hóa tạo ra melanin.
Ngăn ngừa và hạn chế thâm nám do viêm, tổn thương da
Nếu tình trạng của bạn là do dị ứng, bạn sẽ cần tránh tác nhân gây dị ứng, viêm da
Điều trị tại chỗ được áp dụng trực tiếp lên da của bạn và có thể bao gồm:
- Kem corticosteroid, có thể giúp giảm viêm
- Điều hòa miễn dịch, chẳng hạn như thuốc ức chế calcineurin, tác động trực tiếp lên hệ thống miễn dịch để giảm viêm da
- Kem kháng khuẩn hoặc kháng nấm cho một số viêm da do nhiễm trùng
- Các loại kem chống ngứa không kê đơn, chẳng hạn như kem dưỡng da hydrocortisone hoặc calamine
- Bôi thuốc mỡ hoặc kem để tránh da khô bị kích thích và nứt nẻ
Tắm nước bột yến mạch ấm, làm bằng các thành phần chống viêm và có thể hoạt động như một lá chắn chống lại các chất kích thích
Uống bổ sung vitamin D , có thể giúp giảm viêm da liên quan đến bệnh chàm
Sử dụng dầu cây trà , có thành phần chống viêm và kháng khuẩn có hiệu quả trong điều trị viêm da tiết bã
Mặc quần áo có kết cấu mịn, mềm .Tránh căng thẳng, stress kéo dài