Nám da có nhiều nguyên nhân với nhiều biểu hiện hình thái và diễn biến khác nhau. Nổi bật nhất là hai loại nám: nám do nội tiết tố và nám do tác động từ môi trường. Để điều trị nám thành công, bạn phải hiểu được nguyên nhân hình thành và tình trạng nám hiện tại.
Bác sĩ trị nám chia sẻ cùng các bạn phương pháp phân biệt nám da nội tiết và nám do tác động từ môi trường qua một số biểu hiện sau:
1. Nám nội tiết
Nám hình thành chủ yếu là do sự rối loạn sắc tố melanin ở trên bề mặt da đặc biệt là số lượng tế bào hắc sắc tố tập trung ở lớp thượng bì. Hạt sắc tố melanin tập trung trên bề mặt càng nhiều thì da sẽ càng sạm. Nguyên nhân gây nên nám nội tiết chủ yếu bởi sự mất cân bằng nội tiết trong cơ thể.
Nguyên nhân hình thành
Các bác sĩ đã chỉ ra rằng yếu tố nội tiết mà đặc biệt là estrogen có liên quan trực tiếp đến sự xuất hiện của nám. Trong cơ thể, estrogen không chỉ giúp định hình các đường cong của cơ thể. Duy trì ham muốn của cả 2 giới. Ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hấp thu canxi và các dưỡng chất khác. Mà nó còn có vai trò kiểm soát lượng hormone MSH (melanocyte stimulating hormone). Là một hormone kích thích sản sinh melanin dưới da. Do vậy, tất cả những trường hợp có sự thay đổi về nồng độ estrogen trong cơ thể. Đều có thể dẫn đến những rối loạn sản xuất hormone MSH gây quá tải sản melanin mà hình thành nên nám.
Tuổi tác không phải là lý do duy nhất gây nám nội tiết, việc sử dụng thuốc kháng sinh, thuốc tránh thai. Còn có rối loạn kinh nguyệt, thời kỳ mang thai, tiền mãn kinh, chế độ ăn uống… Cũng góp phần không nhỏ trong việc gây mất cân bằng nội tiết tố.
Biểu hiện phân biệt nám da
- Hình thái: Nám da nội tiết thường xuất hiện dưới dạng các đốm nâu đậm màu. Soi đèn có thể thấy các điểm trung tâm tập trung nhiều tế bào sắc tố hơn, đậm màu. Kích thước các đốm nám không đều nhau, to nhỏ xen lẫn. Nám nội tiết hay còn được gọi là nám đốm, nám chân sâu hoặc nám chân đinh.
- Vị trí: Nám chân sâu thường xuất hiện chủ yếu đối xứng hai bên gò má, đôi khi xuất hiện ở vùng thái dương, trán hay cánh tay, hiếm khi có ở các vùng khác trên cơ thể. Nám chân sâu không điều trị có thể bị lan tỏa nhanh chóng sang các vị trí lân cận.
- Nám nội tiết trên lâm sàng có thể kèm theo một số biểu hiện của rối loạn nội tiết như: rối loạn kinh nguyệt, rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi kém ăn. mọc mụn…
- Mức độ mọc nám trên da có thể cảnh báo tình trạng rối loạn nội tiết trong cơ thể.
-
Biểu hiện của nám nội tiết
Phương pháp điều trị
Hậu quả chung của việc rối loạn hormone chính là sắc tố melanin bị kích thích hoạt động quá mức. Dẫn đến sự xuất hiện các đốm, mảng nám. Điều đó cũng đồng nghĩa với việc, nám nội tiết là nám chân sâu và phải được điều trị tận gốc từ bên trong. Việc điều trị nám nội tiết đòi hỏi phải làm tăng cường đào thải sắc tố melanin, bổ gan, bổ thận cải thiện từ bên trong. Để tình trạng nám nội tiết được cải thiện nhanh chóng, bạn phải duy trì thói quen sống lành mạnh. Tránh xa các thực phẩm cay nóng, nhiều đường, bổ sung thêm rau củ, các loại hạt, uống đủ nước. Không sử dụng chất kích thích, ngủ đủ giấc và giữ tinh thần luôn thoải mái, lạc quan.
2. Nám do tác động môi trường
Nám do tác động môi trường bắt nguồn từ các nguyên nhân chủ quan. Và nhiều nhất là thói quen sinh hoạt, ăn uống cũng như chế độ chăm sóc. Bảo vệ làn da khỏi sự tấn công của các tác nhân bên ngoài.
Nguyên nhân hình thành
Ánh nắng mặt trời
Mỗi ngày, làn da đều phải thực hiện một cuộc chiến không cân sức. Với các tia UV của ánh nắng mặt trời, bức xạ nhiệt và ánh sáng xanh của thiết bị điện tử. Từ tuổi 30, sức khỏe làn da ngày càng suy yếu, hàng rào bảo vệ da cũng mỏng dần. Tạo điều kiện để những tác nhân gây hại trên tấn công và hủy hoại nhanh chóng. Làn da dễ bị vi khuẩn xâm nhập, dẫn đến việc hình thành mụn cũng như các đốm nám, sạm đen.
Ô nhiễm môi trường
Ô nhiễm môi trường không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra nám. Nhưng nó có thể khiến tình trạng này trở nên trầm trọng hơn. Bởi tác động của bụi bẩn, khói xe, hóa chất độc hại.
Mỹ phẩm kém chất lượng
Đã có rất nhiều câu chuyện đáng tiếc xoay quanh việc lạm dụng mỹ phẩm kém chất lượng, thế nhưng hồi chuông cảnh báo ấy dường như vẫn chưa đủ sức ngăn cản thói quen làm đẹp cấp tốc của các chị em. Với mong muốn trắng mịn ngay tức khắc, họ tìm đến các sản phẩm không rõ nguồn gốc mà không hay biết chúng chứa những thành phần vô cùng độc hại cho làn da như corticoid, hydroquinone. Da trở nên trắng hồng sau khi sử dụng vài ngày, nhưng thực chất đó là biểu hiện của việc tẩy da, lột đi lớp màng bảo vệ bên ngoài, khiến làn da mỏng và suy yếu. Khi tiếp xúc với ánh nắng, ô nhiễm da sẽ bị hủy hoại nhanh hơn, dễ kích ứng, nổi mụn và thâm nám.
Biểu hiện phân biệt nám da
Hình thái: Khác với nám chân sâu, nám da thông thường biểu hiện dưới dạng nám mảng. Các tế bào hắc sắc tố melanin không mọc tập trung theo từng điểm mà mọc rải rác trên bề mặt da tụ lại thành các đám lớn, ranh giới đôi khi không rõ ràng với vùng da lành. Có màu sắc nhạt hơn nám nội tiết.
Vị trí: Tương tự như nám chân sâu, nám da thông thường chủ yếu xuất hiện ở hai bên gò má, trán, thái dương và đôi khi xuất hiện cả ở cánh tay (ít gặp). Các khu vực này cao hơn so với khuôn mặt, dễ tiếp xúc với ánh nắng hoặc bụi bẩn.
Phương pháp điều trị
Lão hóa nói chung và nám da nói riêng là tình trạng khó tránh khỏi, tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể làm chậm tốc độ của nó nếu có giải pháp ngăn ngừa và điều trị kịp thời. Nguyên nhân hình thành nám môi trường là những tác động từ bên ngoài, chính bởi vậy, để điều trị hiệu quả, việc quan trọng nhất bạn cần làm chính là chủ động bảo vệ và tăng cường khả năng tự bảo vệ của làn da.
Về bản chất, nám môi trường hay nám nội tiết đều do sự tăng tiết sắc tố melanin, vì vậy việc điều trị vẫn dựa trên nguyên tắc tăng cường đào thải sắc tố này. Điều trị sớm cũng tăng khả năng điều trị thành công nám mảng.
